Trong quá trình xây dựng, không phải công trình nào cũng cần phải xin phép. Pháp luật hiện hành đã quy định rõ các trường hợp miễn giấy phép xây dựng nhằm giảm thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ những quy định này, dẫn đến tình trạng hoặc xin phép không cần thiết, hoặc xây dựng sai phạm. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ căn cứ pháp lý mới nhất, liệt kê 7 trường hợp cụ thể và minh họa bằng ví dụ thực tế.
>>> Xem thêm: Công chứng thuê nhà an toàn cùng văn phòng công chứng.
1. Cơ sở pháp lý về các trường hợp miễn giấy phép xây dựng
Hiện nay, quy định về các trường hợp miễn giấy phép xây dựng được căn cứ vào:
-
Điều 89 Luật Xây dựng 2014, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Luật số 62/2020/QH14.
-
Luật Đất đai 2024 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2025), liên quan đến mục đích và quyền sử dụng đất khi xây dựng.
-
Nghị định 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng.
Các văn bản này đưa ra danh mục cụ thể công trình, nhà ở được miễn giấy phép, nhưng vẫn phải tuân thủ quy hoạch xây dựng và tiêu chuẩn kỹ thuật.
2. 7 trường hợp miễn giấy phép xây dựng theo luật mới nhất
2.1. Công trình bí mật nhà nước, công trình xây dựng khẩn cấp về miễn giấy phép xây dựng
Theo khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020), những công trình phục vụ quốc phòng, an ninh, hoặc xây dựng khẩn cấp (như phòng chống thiên tai, dịch bệnh) sẽ được miễn xin giấy phép.
Ví dụ: Khi xảy ra bão lũ, việc xây dựng khẩn cấp kè chống sạt lở ven biển được miễn thủ tục cấp phép.
2.2. Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, HĐND cấp tỉnh phê duyệt
Nếu dự án đã có quyết định đầu tư, thiết kế xây dựng được thẩm định thì không cần xin giấy phép xây dựng riêng.
Ví dụ: Một dự án khu công nghiệp đã được UBND tỉnh phê duyệt, doanh nghiệp triển khai hạ tầng kỹ thuật mà không phải xin phép thêm.
2.3. Công trình xây dựng tạm phục vụ thi công công trình chính
Các công trình phụ trợ như lán trại công nhân, kho chứa vật liệu, bãi tập kết… chỉ phục vụ quá trình thi công thì được miễn giấy phép.
Ví dụ: Khi xây dựng một chung cư cao tầng, chủ đầu tư dựng nhà kho chứa thép tạm thời mà không cần xin phép.
>>> Xem thêm: Giải pháp tối ưu cho nhà đất – Dịch vụ làm sổ đỏ.
2.4. Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong không làm thay đổi kết cấu chịu lực
Theo luật, nếu việc sửa chữa không ảnh hưởng đến công năng, an toàn công trình, không thay đổi kiến trúc mặt ngoài thì không cần giấy phép.
Ví dụ: Chủ hộ ở quận Cầu Giấy, Hà Nội sơn sửa lại tường nhà, lát lại nền gạch mà không làm thay đổi kết cấu, nên không phải xin phép.
2.5. Công trình hạ tầng kỹ thuật chỉ yêu cầu lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật
Một số hạ tầng kỹ thuật nhỏ như đường dây điện, hệ thống cấp thoát nước trong khu quy hoạch chi tiết đã được duyệt sẽ được miễn giấy phép.
Ví dụ: Doanh nghiệp xây dựng hệ thống thoát nước trong khu công nghiệp đã có quy hoạch được miễn thủ tục xin phép.
2.6. Nhà ở riêng lẻ tại nông thôn trong khu vực chưa có quy hoạch phát triển đô thị
Luật Xây dựng quy định, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn không thuộc khu vực quy hoạch phát triển đô thị, khu bảo tồn, di tích lịch sử – văn hóa thì được miễn giấy phép xây dựng.
Ví dụ: Gia đình ông D tại huyện Châu Thành (Đồng Tháp) xây nhà cấp 4 trên đất ở nông thôn, không thuộc khu vực quy hoạch, không cần xin giấy phép.
2.7. Công trình sửa chữa, cải tạo làm thay đổi kiến trúc mặt ngoài nhưng không tiếp giáp đường đô thị
Theo luật mới, việc sửa chữa có thay đổi mặt ngoài nhưng không giáp đường có yêu cầu quản lý kiến trúc thì cũng thuộc diện miễn giấy phép.
Ví dụ: Một hộ dân tại xã ngoại thành xây thêm mái che phía sau nhà, không giáp mặt đường chính, được miễn thủ tục cấp phép.
3. Lưu ý quan trọng khi thuộc diện miễn giấy phép xây dựng
-
Dù được miễn, công trình vẫn phải tuân thủ quy hoạch và đảm bảo an toàn kỹ thuật.
-
Nếu xây dựng sai mục đích đất (ví dụ: đất nông nghiệp chưa chuyển đổi sang đất ở), vẫn bị coi là xây dựng trái phép.
-
Cơ quan chức năng có quyền kiểm tra, yêu cầu điều chỉnh nếu công trình không đúng quy định.
>>> Xem thêm: Địa chỉ cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ Xin giấy phép xây dựng.
4. Ý nghĩa của việc miễn giấy phép xây dựng
-
Tiết kiệm thời gian, chi phí: Người dân và doanh nghiệp không mất công nộp hồ sơ, chờ phê duyệt.
-
Giảm tải thủ tục hành chính: Giúp cơ quan quản lý tập trung xử lý hồ sơ phức tạp hơn.
-
Khuyến khích xây dựng hợp pháp: Người dân dễ dàng tuân thủ khi quy định rõ ràng, minh bạch.
>>> Xem thêm: Những điều bạn chưa biết Công chứng ngoài giờ hành chính
Kết luận
Có thể thấy, pháp luật đã quy định khá cụ thể về các trường hợp miễn giấy phép xây dựng, giúp người dân và doanh nghiệp dễ dàng áp dụng trong thực tiễn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc được miễn giấy phép không đồng nghĩa với được tự do xây dựng, mà vẫn phải đảm bảo đúng quy hoạch, đúng mục đích sử dụng đất và an toàn. Việc hiểu rõ các quy định này sẽ giúp bạn yên tâm xây dựng, tránh rủi ro pháp lý.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Công chứng hợp đồng ở nhờ tại nhà: Có được phép không?
>>> Hợp đồng ở nhờ và các quy định về lắp đặt thiết bị: Ai chịu chi phí?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com