Đòi tiền người thân là tình huống nhạy cảm và không hiếm gặp trong xã hội hiện nay. Khi cho người thân vay tiền nhưng họ cố tình không trả, bạn vừa rơi vào khó khăn tài chính, vừa bị tổn thương tình cảm. Pháp luật có thể là “cứu cánh” nếu biết vận dụng đúng cách. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cụ thể cách đòi tiền người thân đúng pháp luật, căn cứ quy định hiện hành và có ví dụ thực tế minh họa.
>>>Xem thêm: Bạn đang cho vay hàng trăm triệu? Đừng xem nhẹ bước công chứng hợp đồng vay tiền.
1. Xác định mối quan hệ và bằng chứng cho vay
1.1. Có cần hợp đồng vay tiền không?
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản (tiền) cho bên vay và bên vay phải hoàn trả tài sản đúng thời hạn.
Pháp luật không bắt buộc hợp đồng vay tiền phải lập thành văn bản hoặc công chứng nếu các bên không có thỏa thuận khác, tuy nhiên nếu xảy ra tranh chấp, bên cho vay phải có bằng chứng rõ ràng về việc đã cho vay.
1.2. Các loại bằng chứng có thể dùng để đòi tiền người thân
-
Giấy vay tiền viết tay có chữ ký người vay
-
Tin nhắn, email, đoạn ghi âm thừa nhận việc vay tiền
-
Sao kê chuyển khoản
-
Nhân chứng (nếu có)
>>>Xem thêm: Hợp đồng vay tiền ký tại nước ngoài – Có hiệu lực ở Việt Nam?
2. Các bước đòi tiền người thân đúng pháp luật
2.1. Thỏa thuận, thương lượng hòa giải để đòi tiền người thân
Trước khi sử dụng biện pháp pháp lý, nên gặp gỡ trực tiếp hoặc nhắn tin, gửi thư yêu cầu người vay trả nợ. Quá trình này vừa giúp duy trì quan hệ, vừa là cách thu thập thêm bằng chứng nếu cần khởi kiện sau này.
>>>Xem thêm: Hợp đồng vay tiền có người bảo lãnh – Trách nhiệm ra sao?
2.2. Gửi văn bản yêu cầu trả nợ để đòi tiền người thân
Nếu không thể thỏa thuận miệng, bạn nên soạn văn bản yêu cầu trả nợ, ghi rõ:
-
Thông tin hai bên
-
Nội dung khoản vay
-
Số tiền còn nợ và thời hạn yêu cầu thanh toán
-
Cảnh báo sẽ khởi kiện nếu không trả nợ
Văn bản này có thể gửi trực tiếp hoặc qua bưu điện (gửi bảo đảm có hồi báo).
2.3. Nộp đơn khởi kiện ra tòa án để đòi tiền người thân
Khi mọi nỗ lực thương lượng thất bại, bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, theo quy định tại Điều 186 và Điều 190 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Hồ sơ khởi kiện bao gồm:
-
Đơn khởi kiện (theo mẫu)
-
Bằng chứng khoản vay
-
Chứng minh nhân dân/căn cước của nguyên đơn
-
Giấy tờ tùy thân của bị đơn (nếu có)
-
Tài liệu liên quan khác
Tòa sẽ thụ lý vụ án, hòa giải và xét xử theo trình tự tố tụng.
3. Trường hợp người thân cố tình tẩu tán tài sản, lẩn tránh
Trong trường hợp người vay cố tình trốn tránh, tẩu tán tài sản, người cho vay có thể yêu cầu:
-
Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời như phong tỏa tài khoản, kê biên tài sản (Điều 114 Bộ luật Tố tụng Dân sự)
-
Yêu cầu thi hành án dân sự nếu bản án đã có hiệu lực mà người vay vẫn không trả tiền
Thậm chí, nếu có dấu hiệu lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, bạn có thể tố giác hành vi hình sự theo Điều 175 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).
4. Ví dụ minh họa thực tế
>>> Xem thêm: Tránh rủi ro mất trắng tài sản: Lập di chúc, hợp đồng tại văn phòng công chứng ngay.
Trường hợp 1: Anh Lâm cho em họ vay 200 triệu đồng để làm ăn, có viết giấy tay đầy đủ, thời hạn 6 tháng. Sau khi đến hạn, người em trốn tránh, không trả tiền. Anh Lâm đã gửi văn bản yêu cầu trả nợ, nhưng không có kết quả. Anh nộp đơn khởi kiện lên TAND quận Gò Vấp (TP.HCM), và được tuyên thắng kiện. Sau đó, cơ quan thi hành án kê biên xe ô tô của người vay để thu hồi tiền nợ.
Trường hợp 2: Cô Lan cho cháu vay tiền bằng hình thức chuyển khoản, không có giấy vay, chỉ có tin nhắn xác nhận. Khi khởi kiện, tòa vẫn công nhận giá trị chứng cứ từ sao kê và tin nhắn, giúp cô Lan đòi lại được hơn 100 triệu đồng.
5. Một số lưu ý khi cho vay tiền người thân
>>>Xem thêm: Bạn đang chuẩn bị mua bán xe? Đừng bỏ qua thủ tục công chứng hợp đồng mua bán xe quan trọng này!
-
Nên lập văn bản rõ ràng, có chữ ký, ghi cụ thể số tiền, lãi suất, thời hạn trả.
-
Nếu số tiền lớn, nên làm hợp đồng có công chứng hoặc ghi hình khi giao dịch.
-
Không nên vì tình cảm mà bỏ qua yếu tố pháp lý, vì rủi ro rất cao.
-
Luôn giữ bằng chứng đầy đủ để bảo vệ quyền lợi khi cần thiết.
Kết luận
Việc đòi tiền người thân cần có sự kết hợp giữa sự mềm mỏng trong thương lượng và sự kiên quyết khi dùng biện pháp pháp lý. Nếu đã cho vay tiền, bạn có quyền yêu cầu trả nợ và pháp luật hoàn toàn bảo vệ bạn khi có đủ bằng chứng hợp lệ.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com