Có cần công chứng di chúc không? Khi nào công chứng di chúc là bắt buộc
Có cần công chứng di chúc là một trong những vấn đề quan trọng được nhiều người dân quan tâm khi muốn để lại tài sản cho người thân sau khi qua đời. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về quy định pháp luật liên quan đến việc công chứng di chúc, cũng như khi nào việc này là bắt buộc. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn làm rõ vấn đề này trên cơ sở pháp lý hiện hành.
Điều 627: Di chúc phải được lập thành văn bản hoặc di chúc miệng trong trường hợp đặc biệt.
Điều 630: Di chúc hợp pháp là di chúc do người minh mẫn, sáng suốt lập ra, không bị lừa dối, cưỡng ép và nội dung không trái pháp luật.
Điều 635 và Điều 636: Quy định các hình thức của di chúc bằng văn bản và hình thức công chứng hoặc chứng thực.
2. Công chứng di chúc là gì?
Công chứng di chúc là việc người lập di chúc yêu cầu cơ quan công chứng xác nhận nội dung di chúc nhằm đảm bảo tính hợp pháp và giá trị pháp lý của di chúc sau này. Việc công chứng này được thực hiện tại Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng theo quy định.
3.1. Có cần công chứng di chúc? Di chúc không công chứng vẫn có thể hợp pháp
Theo khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc bằng văn bản không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực, miễn là:
Người lập di chúc minh mẫn, tự nguyện
Nội dung không trái pháp luật
Hình thức phù hợp với quy định của pháp luật
Như vậy, một bản di chúc viết tay, ký tên rõ ràng vẫn có giá trị pháp lý nếu đáp ứng đủ các điều kiện trên.
3.2. Có cần công chứng di chúc? Khi nào công chứng di chúc là bắt buộc?
>>> Xem thêm: Sổ đỏ cũ cần đổi sang mới? Dịch vụ sổ đỏ sẽ giúp bạn thực hiện nhanh chóng!
Việc công chứng di chúc không bắt buộc trong mọi trường hợp, nhưng được khuyến khích và có thể trở thành yêu cầu bắt buộc trong các tình huống sau:
Có tranh chấp hoặc nghi ngờ về nội dung di chúc: Nếu di chúc không công chứng và có khiếu nại từ người thừa kế khác, Tòa án có thể yêu cầu chứng minh tính hợp pháp. Lúc này, di chúc công chứng sẽ là bằng chứng mạnh nhất.
Người lập di chúc muốn đảm bảo chắc chắn về tính pháp lý: Để phòng ngừa rủi ro sau khi mất, nhiều người lựa chọn công chứng để bảo đảm di chúc được thực hiện đúng ý nguyện.
Di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài hoặc có yếu tố nước ngoài: Trong trường hợp này, công chứng là cần thiết để xác minh ngôn ngữ, người làm chứng, nội dung pháp lý.
Tăng tính pháp lý và tránh tranh chấp: Di chúc công chứng giúp giảm thiểu khả năng bị vô hiệu khi có tranh chấp
Bảo đảm an toàn thông tin: Di chúc công chứng có thể được lưu trữ tại cơ quan công chứng để đối chiếu sau này
Hỗ trợ thủ tục thừa kế nhanh chóng: Khi thực hiện sang tên tài sản, các cơ quan thường ưu tiên hồ sơ có di chúc công chứng
6. Ví dụ minh họa thực tế
Tình huống 1: Ông B viết tay một bản di chúc để lại toàn bộ căn nhà cho con trai út. Sau khi ông mất, các con khác không đồng ý, cho rằng bản di chúc không hợp lệ vì không công chứng. Tuy nhiên, bản di chúc vẫn hợp pháp vì ông B minh mẫn, viết tay rõ ràng, ký tên và ghi ngày tháng đầy đủ. Tòa án xác nhận bản di chúc hợp lệ theo khoản 1 Điều 630.
Tình huống 2: Bà D sống ở TP.HCM lập di chúc tại Văn phòng công chứng để lại tài sản cho hai người con. Sau khi bà mất, các thủ tục sang tên diễn ra nhanh chóng, không bị tranh chấp nhờ di chúc đã được công chứng rõ ràng và đầy đủ.
Việc công chứng di chúc tuy không bắt buộc theo pháp luật nhưng mang lại nhiều lợi ích thiết thực trong thực tế. Trong một xã hội ngày càng phức tạp, việc có một bản di chúc được công chứng là cách hữu hiệu để bảo vệ ý chí của người để lại tài sản và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người thừa kế.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
