Trong các gia đình Việt Nam, đặc biệt là gia đình nhiều thế hệ, việc phân chia di sản thường phức tạp do số lượng người thừa kế đông và mối quan hệ đa tầng (ông bà – cha mẹ – con cháu). Việc thực hiện công chứng văn bản phân chia di sản không chỉ giúp đảm bảo tính pháp lý mà còn duy trì hòa khí trong gia đình. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về công chứng di sản gia đình, căn cứ pháp lý, quy trình thực hiện và ví dụ minh họa cụ thể.

>>> Xem thêm: Công chứng học bạ lấy ngay tại văn phòng công chứng uy tín tại Hà Nội

1️⃣ ⚖️ Căn cứ pháp lý về công chứng di sản gia đình

Công chứng văn bản phân chia di sản trong gia đình nhiều thế hệ được điều chỉnh bởi các quy định sau:

📘 Điều 57 Luật Công chứng 2014:
“Việc công chứng văn bản khai nhận di sản, thỏa thuận phân chia di sản được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng nơi có bất động sản hoặc nơi cư trú của người để lại di sản.”

📘 Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015:
“Cá nhân có quyền để lại tài sản của mình cho người khác thông qua thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.”

📘 Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015:
“Thừa kế theo pháp luật được áp dụng khi không có di chúc. Người thừa kế được chia thành các hàng thừa kế, mỗi hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.”

👉 Như vậy, trong gia đình nhiều thế hệ, việc công chứng di sản gia đình là thủ tục bắt buộc để hợp thức hóa quyền thừa kế tài sản, đặc biệt khi tài sản là bất động sản, đất đai, nhà ở hoặc tài sản có giá trị lớn.

2️⃣ 🧾 Đặc thù của công chứng di sản trong gia đình nhiều thế hệ

Gia đình nhiều thế hệ thường có cấu trúc phức tạp — ông bà, cha mẹ, con cháu cùng chung huyết thống. Khi người để lại di sản qua đời, việc công chứng di sản có những đặc thù sau:

  • 👨‍👩‍👧‍👦 Số lượng người thừa kế lớn (có thể gồm cả con ruột, con nuôi, cháu nội, cháu ngoại…);

  • ⚖️ Nhiều hàng thừa kế cùng tồn tại (ví dụ: ông bà mất, con chưa kịp hưởng di sản thì con của họ được thừa kế thế vị);

  • 🏠 Tài sản chung phức tạp (nhà đất, sổ tiết kiệm, cổ phần, cổ phiếu…);

  • 💬 Dễ phát sinh mâu thuẫn, tranh chấp nếu không có thỏa thuận rõ ràng.

👉 Vì vậy, công chứng viên sẽ có vai trò quan trọng trong việc xác minh mối quan hệ thừa kế, lập văn bản và đảm bảo tính hợp pháp của các bên.

>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật

công chứng di sản gia đình

3️⃣ 📋 Hồ sơ cần chuẩn bị khi công chứng di sản gia đình

Để thực hiện công chứng di sản gia đình nhiều thế hệ, các bên thừa kế cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ sau:

  • 🧾 Giấy chứng tử của người để lại di sản;

  • 📜 Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sổ tiết kiệm…);

  • 👨‍👩‍👧 Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế (Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, giấy đăng ký kết hôn…);

  • 🪪 CMND/CCCD của tất cả người thừa kế;

  • 📝 Di chúc (nếu có);

  • 📄 Giấy ủy quyền (nếu một số người thừa kế không thể có mặt trực tiếp).

💡 Lưu ý:

  • Tất cả người thừa kế đều phải có mặt khi ký văn bản thỏa thuận phân chia di sản.

  • Nếu có người ở nước ngoài, có thể ủy quyền qua cơ quan lãnh sự Việt Nam.

4️⃣ 🏛️ Quy trình công chứng văn bản phân chia di sản trong gia đình nhiều thế hệ

Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ

Người thừa kế nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng nơi có tài sản hoặc nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản.

Xem thêm:  Hợp đồng thuê nhà cho người nước ngoài: Cách bảo vệ quyền lợi của chủ nhà

Bước 2: Xác minh hồ sơ và niêm yết công khai

Công chứng viên sẽ:

  • Xác minh người để lại di sản và quan hệ thừa kế;

  • Niêm yết công khai thông báo thừa kế tại UBND xã/phường nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản trong 15 ngày (theo khoản 3 Điều 18 Nghị định 29/2015/NĐ-CP).

Bước 3: Lập văn bản công chứng

Sau khi hết thời gian niêm yết, nếu không có tranh chấp, công chứng viên sẽ lập văn bản khai nhận hoặc thỏa thuận phân chia di sản.
Các bên ký tên hoặc điểm chỉ trước mặt công chứng viên.

Bước 4: Nhận kết quả và thực hiện thủ tục sang tên

Sau khi công chứng, người thừa kế mang văn bản đến Văn phòng đăng ký đất đai hoặc ngân hàng (với tài sản tiền gửi) để làm thủ tục sang tên, chuyển quyền sở hữu.

>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật

công chứng di sản gia đình

5️⃣ 👥 Ví dụ minh họa thực tế

Trường hợp thực tế:
Ông X mất năm 2023, để lại căn nhà 3 tầng cho 3 người con: anh A, chị B và anh C. Tuy nhiên, chị B mất trước ông X, để lại 2 người con (tức cháu ngoại của ông X).

👉 Khi làm thủ tục công chứng di sản gia đình, anh A, anh C và 2 cháu ngoại của ông X đều là người thừa kế hợp pháp, trong đó 2 cháu được hưởng thừa kế thế vị phần của mẹ B.

Tại Văn phòng công chứng, công chứng viên đã:

  • Xác minh hồ sơ nhân thân;

  • Niêm yết thông báo thừa kế tại UBND phường trong 15 ngày;

  • Lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản theo tỷ lệ đồng thuận của các bên.

Kết quả: Văn bản được công chứng hợp lệ, tránh được tranh chấp giữa các thành viên.

6️⃣ 💰 Phí công chứng di sản gia đình

Theo Thông tư 257/2016/TT-BTC, mức thu phí công chứng di sản được tính theo giá trị tài sản:

📎 Ngoài ra, có thể phát sinh phí niêm yết, sao y, công chứng ủy quyền nếu hồ sơ phức tạp hoặc có người ở nước ngoài.

Xem thêm:

>>> Thủ tục công chứng thừa kế cần những giấy tờ gì?

>>> Mẫu hợp đồng mua bán xe ô tô, xe máy mới nhất 2025

>>> Công chứng văn bản phân chia di sản bằng quyền sử dụng đất

>>> Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá có hiệu lực khi nào nếu chưa công chứng?

🌟 Kết luận

Thực hiện công chứng di sản gia đình nhiều thế hệ là bước quan trọng để đảm bảo tài sản được phân chia minh bạch, đúng pháp luật và duy trì hòa khí trong gia đình.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Hotline: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com