Việc chia lại di sản đã chia theo di chúc tưởng chừng là vấn đề đã được giải quyết xong khi di chúc được công bố và thực hiện. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít trường hợp các bên liên quan có quyền khởi kiện yêu cầu chia lại di sản do phát sinh tranh chấp, sai sót hoặc phát hiện vi phạm pháp luật.
>>> Xem thêm: Lập di chúc để lại sự bình yên, không phải mâu thuẫn.
⚖️ Căn cứ pháp lý về việc chia lại di sản theo di chúc
Việc khởi kiện đòi chia lại di sản đã chia theo di chúc được quy định trong các văn bản pháp luật sau:
-
Bộ luật Dân sự 2015, Điều 643 đến Điều 658 về thừa kế theo di chúc.
-
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, quy định về khởi kiện và giải quyết tranh chấp dân sự.
-
Luật Đất đai 2013 (nếu di sản có liên quan đến quyền sử dụng đất).
-
Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP hướng dẫn áp dụng pháp luật trong giải quyết tranh chấp thừa kế.
🧾 Khi nào được phép khởi kiện đòi chia lại di sản đã chia theo di chúc?
🔍 1. Di chúc bị tuyên bố vô hiệu
Căn cứ pháp lý: Điều 643 và Điều 647 Bộ luật Dân sự 2015.
Di chúc sẽ bị tuyên bố vô hiệu nếu:
-
Người lập di chúc không minh mẫn, không tự nguyện tại thời điểm lập di chúc.
-
Di chúc không được lập thành văn bản hợp pháp hoặc không đáp ứng điều kiện pháp luật.
-
Nội dung di chúc vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội.
>>> Xem thêm: Chọn văn phòng công chứng nào để làm giấy ủy quyền cho người thân?
📌 Ví dụ thực tế:
Năm 2020, ông A lập di chúc để lại toàn bộ nhà đất cho con trai lớn là B. Sau khi ông A mất, các con khác phát hiện di chúc không có công chứng, và ông A bị mất trí nhớ 3 tháng trước khi lập di chúc. Sau khi giám định y tế, Tòa tuyên di chúc vô hiệu và chấp nhận yêu cầu chia lại di sản đã chia theo di chúc theo pháp luật.
🧑⚖️ 2. Người thừa kế không được hưởng phần di sản bắt buộc
Căn cứ pháp lý: Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015.
Một số người dù không được chỉ định trong di chúc vẫn được hưởng phần di sản bắt buộc, bao gồm:
-
Con chưa thành niên, cha mẹ, vợ/chồng, con đã trưởng thành không có khả năng lao động.
Nếu di chúc không đề cập hoặc cố tình loại bỏ, người này có thể khởi kiện yêu cầu chia lại di sản.
📌 Ví dụ thực tế:
Bà X lập di chúc để lại toàn bộ tài sản cho con gái út, không đề cập gì đến người chồng đã nghỉ hưu và con trai khuyết tật. Người chồng khởi kiện và được Tòa chấp nhận chia lại phần di sản do ông thuộc đối tượng thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc.
📄 3. Có hành vi gian dối, cưỡng ép, giả mạo trong việc lập di chúc
Căn cứ pháp lý: Điều 122 và Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015.
Nếu việc lập di chúc có hành vi lừa dối, ép buộc, giả mạo chữ ký, thì toàn bộ hoặc một phần di chúc sẽ bị vô hiệu.
👁🗨 Ghi nhớ: Người phát hiện gian lận có quyền yêu cầu Tòa tuyên bố di chúc vô hiệu và chia lại di sản đã chia theo di chúc.
🕒 Thời hiệu khởi kiện chia lại di sản đã chia theo di chúc
Theo Điều 623 Bộ luật Dân sự 2015, thời hiệu khởi kiện chia thừa kế là:
-
30 năm đối với bất động sản;
-
10 năm đối với động sản.
⛔ Tuy nhiên, nếu có yếu tố giả mạo, cưỡng ép, thời hiệu được tính từ khi phát hiện sự việc.
📚 Hồ sơ khởi kiện chia lại di sản theo di chúc gồm những gì?
📝 1. Đơn khởi kiện
Ghi rõ thông tin người khởi kiện, người bị kiện, nội dung yêu cầu và căn cứ pháp lý.
>>> Xem thêm: Cần sang tên nhà đất gấp? Dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh – Xử lý thần tốc trong 3 ngày!
📑 2. Di chúc và tài liệu liên quan
-
Bản sao di chúc;
-
Giấy chứng tử người để lại di sản;
-
Giấy tờ về tài sản (sổ đỏ, hợp đồng…);
-
Giấy tờ chứng minh mối quan hệ thừa kế.
🧾 3. Các tài liệu chứng minh lý do yêu cầu chia lại di sản
-
Giấy tờ y tế chứng minh mất năng lực;
-
Giám định chữ viết nếu nghi ngờ giả mạo;
-
Tài liệu thể hiện sự cưỡng ép, đe dọa…
Kết luận: Có thể đòi chia lại di sản đã chia theo di chúc trong nhiều trường hợp
Việc chia lại di sản đã chia theo di chúc là hoàn toàn có căn cứ nếu di chúc bị tuyên vô hiệu, có hành vi gian lận, hoặc vi phạm quyền thừa kế bắt buộc. Người thừa kế cần nắm rõ quyền và thời hiệu để khởi kiện kịp thời, đảm bảo quyền lợi hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng chia tách nhà đất: Cách xử lý khi có tranh chấp
>>> Cần lưu ý gì khi ký kết hợp đồng thế chấp nhà đất?
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Thời gian công chứng hợp đồng tặng cho – Mất bao lâu?
>>>Di chúc bị vô hiệu – Người thừa kế có kiện được không?
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com