Văn bản thỏa thuận tài sản riêng và vấn đề chống rửa tiền trong giao dịch
Trong bối cảnh kiểm soát tài chính ngày càng siết chặt, việc lập thỏa thuận tài sản riêng chống rửa tiền không chỉ đơn thuần là xác định quyền sở hữu giữa vợ và chồng mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc minh bạch nguồn gốc tài sản, hạn chế rủi ro vi phạm pháp luật về phòng chống rửa tiền. Với các giao dịch có giá trị lớn như mua bán nhà đất, đầu tư tài chính hoặc vay vốn ngân hàng, văn bản thỏa thuận tài sản riêng đang trở thành một trong những công cụ pháp lý được cơ quan chức năng và các tổ chức tín dụng đặc biệt quan tâm.
Theo Điều 47 Luật hôn nhân và gia đình 2014, vợ chồng có thể thỏa thuận với nhau về chế độ tài sản trước hoặc trong thời kỳ hôn nhân. Văn bản thỏa thuận tài sản riêng sẽ xác định rõ tài sản nào thuộc quyền sở hữu riêng của từng người, tài sản nào là chung, đồng thời quy định trách nhiệm tài chính tương ứng nếu phát sinh nghĩa vụ vay nợ, giao dịch.
Trong hoạt động pháp lý, văn bản này thường được công chứng để có giá trị sử dụng khi giải quyết tranh chấp, thực hiện giao dịch tài sản hoặc làm thủ tục tại ngân hàng.
2. Liên quan giữa thỏa thuận tài sản riêng và chống rửa tiền
Rửa tiền là hành vi hợp thức hóa tài sản có được từ hành vi phạm tội thông qua các giao dịch tài chính, chuyển nhượng, cho tặng hoặc mua bán bất động sản. Luật phòng, chống rửa tiền 2022 (có hiệu lực từ 1/3/2023) quy định rõ các biện pháp ngăn ngừa, kiểm tra và báo cáo các giao dịch đáng ngờ, đặc biệt là những giao dịch có giá trị lớn, không rõ nguồn gốc.
Văn bản thỏa thuận tài sản riêng chống rửa tiền giúp cơ quan chức năng xác định nguồn gốc tài sản khi một cá nhân sử dụng tài sản riêng để đầu tư, mua bán hoặc bảo đảm giao dịch. Đây là căn cứ để chứng minh tài sản có hợp pháp hay không, có thuộc diện nghi vấn rửa tiền hay không, đặc biệt khi vợ chồng đứng tên tài sản nhưng chỉ một người sử dụng và chuyển nhượng.
3. Giao dịch tài sản riêng có phải báo cáo phòng chống rửa tiền?
Theo Điều 25 Luật phòng, chống rửa tiền 2022, các tổ chức tài chính, tổ chức kinh doanh bất động sản, dịch vụ pháp lý có nghĩa vụ báo cáo giao dịch đáng ngờ hoặc giao dịch tiền mặt từ 400 triệu đồng trở lên. Nếu một cá nhân thực hiện giao dịch mua bán, chuyển nhượng tài sản riêng như nhà đất, cổ phần, mà không có thỏa thuận tài sản rõ ràng, có thể bị đánh giá là rủi ro.
Ngược lại, nếu đã có văn bản thỏa thuận tài sản riêng từ trước, bên giao dịch có thể cung cấp bản công chứng làm căn cứ chứng minh quyền sở hữu độc lập và nguồn gốc tài sản rõ ràng.
4. Ví dụ minh họa thực tế tài sản riêng chống rửa tiền
Ông Q đứng tên căn nhà trị giá 12 tỷ đồng tại TP.HCM. Trong thời kỳ hôn nhân, ông Q chuyển nhượng căn nhà cho người khác. Ngân hàng yêu cầu cung cấp giấy tờ chứng minh quyền sở hữu riêng do giá trị giao dịch vượt 400 triệu. Ông Q xuất trình văn bản thỏa thuận tài sản riêng được lập công chứng trước đó, xác định căn nhà là tài sản riêng của ông. Nhờ đó, giao dịch được thực hiện hợp pháp và không bị xếp vào nhóm cần báo cáo theo Luật phòng, chống rửa tiền.
Ngược lại, bà H bán một mảnh đất trị giá 9 tỷ đồng đứng tên riêng mình, nhưng không có thỏa thuận tài sản riêng. Khi giao dịch, do không chứng minh được đây là tài sản không thuộc khối tài sản chung, cơ quan tài chính yêu cầu xác minh nguồn gốc. Giao dịch bị tạm hoãn và phải thực hiện thêm thủ tục giải trình, xác minh nhân thân và tài sản liên quan.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ có đảm bảo đúng quy trình và thời gian theo quy định không?
5. Căn cứ pháp lý liên quan tài sản riêng chống rửa tiền
Luật hôn nhân và gia đình 2014 – Điều 38: Tài sản chung – Điều 43: Tài sản riêng – Điều 47: Thỏa thuận xác lập chế độ tài sản
Luật phòng, chống rửa tiền 2022 – Điều 3: Giải thích hành vi rửa tiền – Điều 25: Báo cáo giao dịch đáng ngờ – Điều 26: Biện pháp kiểm soát nội bộ và phân loại khách hàng
Luật công chứng 2014 – Điều 41: Văn bản công chứng có giá trị pháp lý và được công nhận bởi các cơ quan nhà nước
6. Khi nào nên lập thỏa thuận tài sản riêng để phòng rủi ro rửa tiền?
– Khi có tài sản có giá trị lớn (nhà đất, ô tô, cổ phần) cần bảo vệ độc lập – Trước khi thực hiện giao dịch cá nhân vượt ngưỡng 400 triệu đồng – Khi một bên trong hôn nhân có hoạt động đầu tư, vay vốn riêng – Khi tài sản hình thành từ vốn riêng trước hôn nhân – Khi tài sản do được tặng cho riêng, không muốn nhập chung
Thỏa thuận tài sản riêng chống rửa tiền không chỉ là giải pháp quản lý tài sản trong hôn nhân mà còn là công cụ hỗ trợ pháp lý quan trọng giúp các bên minh bạch nguồn gốc tài sản khi thực hiện giao dịch tài chính lớn. Việc lập văn bản đúng thời điểm, đúng hình thức, được công chứng rõ ràng sẽ giúp các cá nhân, tổ chức tránh được nguy cơ bị xác minh, điều tra, hoặc thậm chí vô tình vi phạm quy định phòng chống rửa tiền.
Nếu bạn đang chuẩn bị thực hiện giao dịch giá trị lớn hoặc cần tư vấn lập văn bản thỏa thuận tài sản riêng đúng pháp luật, hãy liên hệ Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ qua số 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để được hỗ trợ nhanh chóng, chính xác và đúng quy định pháp lý.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
